Botswana

Donderdag 28 juli

Even bijgetankt en bijgewifid in een hotel op de grens van Botswana. Best lekker om even in een gewoon bed te slapen, een douche naast de deur te hebben en in een restaurant te eten...
Wat geld gewisseld in Pulas voor het betalen van de road tax voor Botswana, waar Milan de vergissing maakte niet niet zien dat er 2 deuren bij het wisselkantoor waten en in volle vaart met zn hoofd tegen de glazen deur klapte.. een klassieker met een klassieke bult op zn voorhoofd als gevolg.
Vervolgens de grens over.... we hadden gehoord dat dit nogal eens voor problemen zou zorgen, maar 4 kantoren, meerdere stempels, bijzonder chagerijnige douanebeampten met dikke mutsen en dassen (OK, het IS best fris in de morgen, maar tegen half 10 lopen wij alweer in een korte broek maar zitten de zuidafrikanen en de botswanen nog in hun winterjas bij de kachel) kwamen we zonder problemen het land binnen. BIj de eerstvolgende plaats maar geld halen. En daar begon het feest.

Bank 1: we werden tot onze verbazing door een aardige mevrouw bij binnenkomst gelijk gevraagd of ze ons kon helpen. Wij aangegeven dat we traveller cheques wilden wisselen, omdat de ATM's hier notoir onbetrouwbaar zijn. Dat was geen probleem, counter 1.
Na 20 minuten wachten waren we aan de beurt, en bleek er wel een probleem: traveller cheques wisselen, dat deden ze niet meer. Uhh... maar die mevrouw van net zei..... " Nee, probeert u het maar aan bij de bank aan de overkant van de straat". Vol goede moed wij daar naartoe. We hebben ongelogen 1,5 uur in de rij gestaan voor we aan de beurt waren. Dat is hier blijkbaar de normaalste zaak van de wereld, want niemand mort erover. Zijn er 5 loketten, een rij van 1,5 uur en er werken maar 2 mensen. In het kantoortje ernaast zitten 4 mensen op een kluitje ogenschijnlijk te niksen... BEST moeilijk om je geduld te bewaren. Vooral als uiteindelijk, ondanks eerder vragen ze uiteindelijk toch geen cheques willen wisselen. En ook niet opnemen vanuit creditcard of bankpas, dan moeten we weer in de rij bij de ATM, die ook minstens 3 kwartier duurt.... We hadden al tevoren gezegd in ieder geval dit pand niet te verlaten zonder cash Pula's, dus uiteindelijk maar onze noodvoorraad contante euro's aangesproken om in ieder geval WAT geld op zak te hebben. Dit blijkt in de komende dagen een terugkerend probleem: de ene keer kun je wel je pas betalen, en soms een paar minuten later niet meer, vanwege "your bank is having problems at te moment". Of geen beschikbare verbinding, of de stroom doet het niet...This is Africa, zullen we maar denken en voorlopig er het beste van hopen..

Op naar Khama Rhino park, een wildpark opgezet voor de bescherming en opfok van neushoorns. Het ligt qua habitat gunstig  voor de rhino's en ligt vlak bij een legerbasis die zorgt voor 24 uur bescherming. Naast rhino's zijn er ook impala's, kudu's, zebra's, giraffen, luipaarden en hyenea;s en veel verschillende vogels.
Hier doen we onze eerste 4wd ervaring op: de wegen bestaan uit very thick sand en en valt niet mee erdoorheen te ploegen. De campsite ligt achteraan in het park, zodat eerst een flink stuk moeten ploegen. Gelukkig gaat het goed en we zijn wel blij met deze ervaring, op deze manier krijgen we wat meer gevoel voor wat de auto aan kan!
Wat een geweldige kampeerplek hebben we hier! We lijken wel de enige op de camping (het is niet druk en de sites staan zover uit elkaar dat je volledig in de wildernis lijkt te staan) en er staan 2 prachtige baobab bomen midden op onze plek. Kampvuur plek en braai erbij: EPIC!!
Tijdens de rust tussen de game drives door maar eens wat kleding gewassen. We zijn langzamerhand zo vies... In het Krugerpark hadden we nog een wasmachine, maar hier moet alles met de hand. Na een uur zwoegen alles zo goed als schoon, en aan de waslijn gehangen. Het is hier zo droog dat het in no time droog is! Helaas niet snel genoeg, want... de fucking waslijn brak, en alle pas gewassen kleding lag in het mulle zand.... Ik kon wel janken! Geen zin om het opnieuw te doen, dus het zand moet er maar af waaien. Zal wel een beetje schuren in de onderbroek de komende dagen hahaha... Het is nu dan maar definief, schoon en netjes worden we niet meer deze reis!

Na 2 nachten op weg naar KUBU island, en onze eerste ervaring met volledig op GPS navigeren. We hebben de coordinaten van het eiland in de zoutvlakte, en de GPS kaart van tracks for Africa. En wat zijn we daar blij mee! Zonder dat hadden we het nooit gevonden. We weg ernaar toe gaat via zandtracks door het mopanebos, en er zijn geregeld side tracks die doodlopen op in dik zand eindigen. Via de track op de GPS zien we gelijk als we afdwalen, en kunnen dan de juiste route zoeken. Absoluut niet doen zonder GPS en 4wd! Na het stuk door het mopanewoud komen we op de zoutpannen en hebben de ervaring om werkelijk 360 graden in het 'niets" te rijden, Het lijkt wel de zee, maar het is een immense zoutvlakte. Nu 45 km ligt er in deze zoutvlakte dan totaal onverwacht een soort eiland, van 1 km lang en 20 meter hoog, begroeid met baobab bomen, waarvan er een aantal enorme afmetingen hebben en al duizenden jaren oud zijn. Deze plek was voor de San )de oorspronkelijke bewoners van zuidelijk afrika, dan ook een heilige plek. We kamperen hier 1 nacht, waarbij we volledig zelfvoorzienend moeten zijn. Geen water, geen douches en alleen een gat in de grond met een WC pot erboven, waar het er zo onsmakelijk uitziet dat je acuut niet meer hoeft....
We zijn het eiland overgewandeld en geklommen (waarbij Milan natuurlijk in zn element was). Voor Amara ook bijzonder... Ze heeft een aantal dagen geleden een stukje van het topje van dr teen afgesneden aan een scherpe haring. Op slippers lopen gaat goed, maar ze kan niet in dr bergschoen. Omdat er hier slangen en schorpioenen kunnen zitten is op sandalen lopen geen optie. In het rhino camp hadden we gezien dat stropers vaak opzettelijk 2 verschillende schoenen aandoen, zodat hun sporen moeilijker te volgen zijn. Dat bracht dr op het idee om 1 schoen van zichzelf, en 1 van Frans aan te doen.. en daarmee heeft ze het eiland bedwongen!!
Waar we voorlopig niet meer vanaf komen is ons stoffige imago. Overal, werkelijk overal, WERKELIJK OVERAL zit stof. De cabine van de auto nog het minst, maar alles wat in de back van de auto ligt is overdekt met een laag stof van een paar millimeter. Mijn lippen zijn gebarsten droog, huid crakele van de droogte en het stof. Dorstig land hier. Tijd om op zoek te gaan naar het water van de Okavango Delta.

29 juli. Vandaag alles geregeld voor onze aankomende safari in Moremi. Department of wildlife gevonden en entree betaald voor het park )wat alleen kan als er geboekte overnachtingen zijn. Weer ruim 100 euro armer bovenop de exorbitante camping fees. Het wordt inderdaad een once in a lifetime expericience...
Op de camping in Audi camp gisteren een Zuid afrikaan gesproken die al 20 jaar hier in moremi komt. Hij adviseerde bandenspanning van 1,2 bar voor en 1,5 bar achter, en 50 liter extra benzine mee. Dus op naar Kalahari canvas om jerry cans te huren. Hadden ze er nog maar 1 beschikbaar... Met een beetje improvisatie maar 2 25 liter watercans gekocht, van hard plastic, moet ook voldoen. Jammer genoeg lekt de dop van 1 ervan, en met het gehots en geklots over de zandwegen (we hebben al 2 voorraadkratten kapot geklutst en ook de eieren sneuvelen regelmatig...) hoop ik maar dat dit te doen is. Zo gauw we benzine verreden hebben van de volgetankte auto maar bijvullen, dan is er wat meer klotsruimte....
Boodschappen ingeslagen voor de komende 3 dagen en firewood.. en nu moet het morgen ook nog allemaal in de auto passen..... Dat wordt creatief pakken. Desnoods gaat het firewood maar op het dak met de spanbanden van de koffers!

Apart sfeertje hier... je ziet landrovers met crocodile dundee figuren, veel auto's met daktenten, vooral uit zuid afrika en Namibie, en dat zijn of zuid afrikanen, of nederlanders of belgen, vreemd genoeg... De botswanen zelf kamperen volgens mij niet!
Rest van de dag doorgebracht bij het zwembad. De omgevingstemp is boven de 25 graden, sunset om 18.00 uur, donker om 18.30 uur. Het blijft langer warm, we hebben niet gelijk een vuur nodig om ons te warmen als de zon onder is, maar 's nachts wordt het ook hier toch wel flink koud, rond de 5 graden. Het zwembad ziet er aanlokkelijk uit, maar de temperatuur van het water is ongeveer gelijk aan het koude dompelbad in de sauna. Alleen voor echte bikkels dus. Maar dan zijn we natuurlijk.....

1 augustus Xakanaxa campsite, Moremi game reserve

Op de 30e zijn we vertrokken richting Moremi. Auto stampvol, met 50 liter extra benzine en voorraad eten en brandhout voor 3 dagen.Het kon er allemaal in! De eerste 100 km nog over openbare weg:  dat wil zeggen: omgeveer 30 km verharde weg, en daarna dirt road, met flink wat wasbordhobbels. Je mag blij zijn met een gemiddelde snelheid van 35 km per uur..
Daarna Moremi in: alle formaliteiten, bonnetjes en stempels waren OK, dus we konden zonder problemen doorrijden, nadat we de banden leeg hadden laten lopen tot 1.2 bar voor en 1.5 bar achter. Daarmee zouden we goed over de zandwegen kunnen rijden (je hebt dan een soort rupsbandeffect waardoor er meer grip is in het mulle zand) en je kunt met deze spanning ook nog terugrijden over de verharde weg om ze weer op te pomnpen bij een benzinestation. Na een rit door moremi's deep sand roads weten we ook waar de naam Botswana vandaan komt, dat is nl van al het op en neer gebots wat je hier doet. De kermis is er niets bij. Bij aankomst bleken we geen lekkage van de benzinejerrycans te hebben, zoals gevreesd, maar wel een mengsel van mangosap, melk, limonadesiroop en blue cheesedressing op de bodem van de auto, lekker onder alles doorgelopen vermengd met stof. De plastic kratten die we hebben gekocht waren nl kapot gebutst waardoor eea lekker was gaan lekken.... Heeeeel fijn. Alles uitgepakt en schoongemaakt... zucht.....
Amara en Milan op de uitkijk voor roofzuchtige bavianen, want met alles buiten de auto zouden die een field day hebben. De kwamen gelukkig pas de volgende ochtend opdagen, en probeerden onze auto open te maken. Gelukkig zat alles op slot, dus het lukte niet, naar hij wrikte wel z'n vingers tussen het achterraam wat niet helemaal goed sluit (vandaar dat er ook zoveel stof binnenkomt,,,) Toen ik heb probeerde weg te jagen werd ie nog agressief ook, lekker ding. Ik had natuurlijk niet de katapult bij me toen ik om 6.30 uur uit de tent kwam. Een les voor de volgende dag!
's Avonds bij het kampvuur kwam onze buurman vertellen dat ze net een hyena hadden gezien op hun campsite, en dat we dus op de kinderen moesten letten. Gelukkig zijn we al een half jaar bezig Milan te doordrenken van het feit dat hij in Moremi niet van onze zijde mag wijken, omdat we niet willen dat hij roofdiervoer wordt. Het kwartje was duidelijk gevallen, de kids bleven strak naast het kampvuur. Ongeveer een half uur later hebben wij de hyena ook op onze campsite gezien, maar hij bleef gelukkig wel een meter of 4 van het kampvuur af in de bosjes. We konden hem volgen met de zaklamp, de oplichtende ogen in het struikgewas zijn best een beetje spannend... Voor Amara en Milan erg spannend, die waren eigenlijk gewoon bang en wilden geen meter meer bij ons vandaan!
De 2 dagen bij Third Brigde game drivend doorgebracht. Het is hier heel avontuurlijk en rustig, en heel bijzonder om te zien hoe de droge woestijn plotseling overgaat in moeras, door het water dat via de Delta vanuit Angola aangevoerd wordt. Er zijn hier erg droge stukken, er is weinig regen geweest het afgelopen jaar en de wegen zijn dan ook voornamelijk deep deep DEEP zand, met weinig watercrossings. Behalve dan op weg naar Third Brigde campsite, daar staat het water kniediep, en moet je eerst over een brug van houten boomstammen en dan vervolgens nog een  stuk door dat water. Het was dat we andere auto's het hadden zien doen, en dat er geen alternatief was, dus hop, er ook maar doorheen. Dan is kniediep nog best diep voor een auto..... Andere watercrossings zijn we voor de veiligheid maar uit de weg gegaan, je weet nl niet hoe diep het is. In australie heb ik geleerd: "when in doubt, check it out": met een peilstok voor je uit meten hoe diep het water is. Maar om dat nou te doen in een rivier met hippo's en krokodillen.... Maar niet dus.
De wilddichtheid is hier het grootste van afrika, maar door de begroeiing die veel groener is dan in het Krugerpark zijn ze moeilijker te spotten. Je rijdt bij wijze van spreken een olifant op 3 meter in het struikgewas voorbij omdat je hem niet ziet....
Vanochtend de tent weer ingepakt, alles shocking klem gezet tegen het butsen onderweg en op weg van Third Brigde naar de volgende campsite, Xakanaxa. Onderweg gespot: Impala (as always..), Mongoose, Kudu, Red Lechwe, Pelikaan, lepelaar en nog een squala aan niet gedetermineerde vogels,(birders paradise hier) Krokodil, Olifant, Zebra's en Giraffen.
Vanaf hier gaan we vanmiddag met een boot de delta in. Grote boot gehuurd samen met 4 zwiters en dan gaan we de Okanvango Delta vanaf het water bekijken!

De okavangodelta vanaf het water bekijken geeft een ander perspectief. Om het gebied op zijn waarde te kunnen schatten moet je het eigenlijk vanuit de lucht zien:de delta is zo groot als heel Nederland! Varend over de lagunes voelden we ons eigenlijk wel een beetje thuis, alsof je over de Biesbosch vaart, of zelf over de Grift... Het enige verschil is dat je hier krokodillen en nijlpaarden tegen kunt komen. Verder is het landschap zoals bij ons: oneindig vlak, met rietkragen en waterwegen en stukken met wat hogere bomen. De roofvogeldichtheid is hier wel een stukje groter en we hebben ook een ijsvogel gezien! Milan vond het vooral leuk dat de boot erg hard kon varen, en dat we de Jesusbird (en vogel met heel lange tenen die over de waterplanten kan lopen zodat het lijkt alsof hij over het water loopt) regelmatig tegenkwamen, omdat hij die gezien had bij Freek in het Wild. Amara met d'r superogen spotte een babykrokodil van volgens de gids een maand of 7. Erg leuk!
's avonds weer een vuurtje, eten en rond een uur of 9 de tent in: het wordt dan fris en eigenlijk zijn we dan ook wel moe....

Rond een uur of 2 werd ik wakker, omdat ik dacht dat Frans met een plastic zak zat te rommelen. Maar... die lag te slapen... Beter luisteren.... dat klinkt als een etende olifant!!!! Let leek wel alsof hij naast de tent stond! Ik even afgewacht tot het geluid wat verder weg klonk en voorzichtig onder de onderkant van de tent doorgespiekt: Op een meter of 3 afstand stond inderdaad een jonge mannetjesolifant te eten! Omdat deze nog wel eens agressief kunnen zijn ben ik maar voorzichtig in de tent teruggekropen. Gelukkig ging hij na verloop van tijd weg. De volgende ochtend zagen we inderdaad de pootafdrukken (ter grootte van een pizzabord) voor de opening van de tent staan....
Alweer onze laatste dag in Moremi: dus op weg naar de North gate, vandaar is het nog 130 km terug naar Maun over een weg waarbij je max 40 km rijdt. Hele dag in de auto dus. Scenic drive gedaan bij Paradise Pools (Red Lechwe, apen, Hornbills, olifanten en zebra's gezien) en naar de Hippo pools waar veel krodillen en ENORM veel nijlpaarden waren.
Ook eenmaal buiten het park kom je nog wild tegen, vooral olifanten en giraffes. De nationale parken hebben hier nl geen hekken, dus de dieren kunnen zich vrij bewegen.
Terug naar Audi camp. Omdat we hier al eerder 2 nachten hebben doorgebracht voelt het bijna als thuiskomen en met het gehalte aan nederlanders lijkt het wel een camping in zuid Frankrijk.. Alleen zijn de meeste mensen hier om 7.30 uur alweer vertrokken! De douches hier zijn ook een bijzonderheid: een gebouw met een hoog rieten dak, en de douches zitten in een soort uitbouw aan de zijkant. De muren zijn 2 meter hoog gestuct met tadelakt, maar het rieten dak houdt op bij de ingang van de doche, zodat je eigenlijk "cabrio" staat te douchen met het zonnetje op je snoet. Daar kan geen wellness tegenop als je dan het stiof van je afspoelt.... Wel een beetje jammer dat ik me daarna moest afdrogen met een handdoek die ruikt naar aardappelpuree met lente uitjes.. een souvenir van de door elkaar geklutste etensvoorraad in Moremi...
Omdat het stakke reisschema tot nu weinig ruimte tot relaxtijd heeft gegeven hebben we nu 4 nachten op deze camping om wat te chillen en bij het zwembad te liggen. Van hieruit kun je ook georganiseerde safaris in Moremi op de okavango delta boeken. Het is wel duidelijk dat Botswana zich richt op high end tourism, zoals dat heet. Een 3 daagse trip zoals wij hebben gedaan was ook voor ons een hap uit het budget: entree voor 3 dagen voor 2 volwassenen en 2 kinderen kost omgerekend ruim 100 euro, en voor 3 nachten kamperen in het wild waren we ook 250 euro kwijt.. Maat als je het hier boekt betaal je 650 euro per persoon.... Ook een scenic flight boven de delta lijkt me een geweldige ervaring.. maar 500 US dollar per persoon voor een vlucht van 1 uur gaat ook even ons budget...  Botswana is financieel gezien dan ook voor velen een once in a lifetime experience..
Amara en ik gaan vanmiddag een paardrijsafari van 3 uur doen door de Okanvango Delta. Ook prijzig, maar dit willen we heeeel graag! Ben benieuwd naar de paarden en de zadels. Er lopen hier langs de weg veel ezels (met ook regelmatig een ezelkar met 3 of 4 span op de snelweg) en we hebben ook wel paarden gezien, maar duidelijk minder. Vnl. echte cowboys, die te paard het vee hoeden. We gaan het zien!
De wifi verbinding is nogal traag, dus ik upload een beperkt aantal foto's, de rest moeten jullie maar tegoed houden!